رشد تولیدات متمرکز بر دانش در صنایع، یک رویکرد حیاتی برای توسعه صنعت هر کشور است. این رویکرد موجب ارتقاء فرآیندها، تکنولوژیها، و دانش فنی در سراسر زنجیره تولید می گردد و سبب بهبود کیفیت، کارایی، ایمنی و نوآوری در تولیدات میشود. از مهم ترین جنبههای رشد تولید متمرکز بر دانش در صنعت خودرو می توان به این موارد اشاره کرد :
۱- تحقیق و توسعه،
۲- همکاری با مراکز تحقیقاتی و دانشگاهها، ۳-پیشرفت در فرآیندها و تولید،
۴-آموزش و توسعه مهارتهای کارکنان،
۵- تولید پایدار در راستای محافظت از محیط زیست و استفاده بهینه از منابع،
۶- توجه به ارتقاء ایمنی،
۷-توسعه خودروهای الکتریکی و خودران.
تولید متمرکز بر دانش، توام با کارآفرینی و اشتغال زایی، رمز شکوفایی صنعت داخلی و توسعه صنعتی است. تقویت تولید دانشبنیان با هدف افزایش بهره وری و توسعه اشتغال پایدار بسیار حائز اهمیت است. زیرا توسعه تولید متمرکز بر دانش در کشور علاوه بر ایجاد اشتغال و آسایش، سبب تولید محصولات جدید و با کیفیت میشود. در بسیاری از کشورهای توسعهیافته صنایع خودروسازی، یکی از اجزای مهم اقتصاد ملی بهشمار میرود و از عوامل اصلی توسعه اقتصادی و از اساسیترین شاخصهای توسعه اجتماعی کشورهاست. صنعت خودروسازی ایران به عنوان رکن دوم اقتصاد ملی و یکی از بخشهای مهم صنعتی، در حرکت به سمت توسعه اقتصادی، از جمله بخشهای زیربنایی اقتصادی کشور است که به صورت مستقیم فرآیند توسعه تولید مبتنی بر دانش را تحت تاثیر قرار می دهد و از عوامل مهم توسعه کسب و کار و اقتصاد به شمار می رود. توجه به تولید دانش بنیان و طراحی و تولید محصولات جدید در شرکت های خودروساز داخلی (سواری و تجاری) نقش مهمی در خودکفایی و ارتقای کیفی تولید ملی کشور دارد.
توسعه تولید خودرو و صنایع مرتبط با صنعت خودروسازی در کشور، علاوه بر ایجاد اشتغال، توسعه کسب و کار، توسعه رفاه و آسایش جامعه، سبب تولید محصولات رقابتی باکیفیت، توسعه صادرات صنایع داخلی و افزایش سهم بازار جهانی میشود. ایران در صنعت خودروسازی از زیرساختهای مناسبی برخوردار است در این راستا بهرهگیری از فناوریهای نوین صنعت در خودروسازی و ارتقای کیفی قطعات از مهمترین پیششرطهای تولید دانش بنیان و تولید خودرو باکیفیت است و به اعتقاد کارشناسان حوزه بازار، کیفیت محصول در کنار نرخ مناسب ضامن توسعه فروش و افزایش سهم بازارهای منطقهای و جهانی است .
البته بهبود نقش صنعت خودرو کشور در توسعه صنعتی و اقتصادی در گرو اجرایی کردن ۵ راهبرد : ایجاد و توسعه پایگاه های تولید خودرو با علامت تجاری داخلی، تاکید بر صادرات خودرو، ایجاد و توسعه پایگاه تولید قطعات با علامت تجاری داخلی با تاکید بر مزیتهای داخلی، جذب سرمایههای داخلی و خارجی برای توسعه صادرات و راهاندازی مراکز طراحی، آزمون و خدمات مهندسی خودرو در منطقه است.
کارشناسان حوزههای اقتصادی و صنعتی معتقدند بخش مهمی از موفقیتهای راهبردی در زمینه توسعه اقتصادی و کسبوکار، بهواسطه توسعه فعالیتهای پژوهشی در خودروسازی و سرمایهگذاری در این بخش است. جهش در تولید توام با رونق فروش، علاوه بر ایجاد اشتغال و آسایش آحاد جامعه سبب تولید محصولات باکیفیتتر و مناسبتر میشود. از سوی دیگر اگر کشوری دارای سازمانها و صنایع تولیدی قدرتمندی باشد که توان حضوری موفق در بازارهای بینالمللی را داشته باشند، قدرت اقتصادی آن کشور نیز افزایش خواهد یافت. تحقق توسعه تولید دانش بنیان تنها با تولید نوآورانه و باکیفیت ممکن است. با این روش شرکتهای تولیدی از بازگشت سرمایه، سود فروش، سهم بازار، کاهش هزینهها و نرخ سهام از رشد قابلتوجهی برخوردار خواهند شد. اقتصاد دانشبنیان استفاده از دانش برای ایجاد کالاها و خدمات و یکی از الزامات اساسی در تحقق تولید دانش بنیان و تقویت برند کالاهای باکیفیت داخلی است و از آنجا که اقتصاد دانش بنیان برپایه تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات تشکیل شده، اصلاح فضای کسبوکار برای تحقق اقتصاد دانشبنیان اهمیت زیادی دارد.
به طورکلی، رشد تولید متمرکز بر دانش در صنعت خودرو نقش مهمی در بهبود کیفیت و ارتقاء تکنولوژی این صنعت دارد و میتواند به توسعه پایدار و نوآوری در این حوزه کمک کند و موجب افزایش اقبال محصولات ایرانی در بازارهای جهانی شود. بنابراین توسعه تولید نوآورانه و تقویت برند خودروهای داخلی، توجه به کیفیت و قیمت گذاری مناسب می بایست بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
* شهرام شیرکوند، حائـز سی رتبه برتر در جشنواره های بین المللی و ملی مطبوعات و رسانههای کشور